Đô đốc Bảo

Đô đốc Bảo (都督保) tên thật là Đặng Xuân Bảo (鄧春保; ?-1802), danh tướng nhà Tây Sơn, chỉ huy một trong 5 cánh quân đại phá quân Mãn Thanh, năm Kỷ Dậu (1789).
Trong Tây Sơn lương tướng ngoại truyện - Nguyên Trọng Trì có câu viết về Đô Đốc Bảo như sau: "Bảo ít đọc sách nhưng rất trung liệt và giàu mưu lược hơn người. Ông thường dùng đức để trị nên ai cũng theo"
Đặng Xuân Bảo quê quán ở đâu và sinh năm nào hiện không rõ. Trong sử sách có ghi rõ Đặng Xuân Bảo là bạn thân thiết của vua Quang Trung Nguyễn Huệ.
Năm 1789 trong chiến dịch đại phá 29 vạn quân Mãn Thanh Đô Đốc Bảo nắm cánh quân gồm chủ yếu là tượng binh và kỵ binh.
Tượng binh của quân Tây Sơn được trang bị đại bác hạng nhẹ trên lưng voi, bên trên bành voi ngoài nài voi còn được bổ sung binh lính có trang bị quân cung nỏ, súng và súng hỏa mai. Do vậy quân tượng binh của quân Tây Sơn rất lợi hại có thể ví như đó là cỗ xe tăng thời bấy giờ.
Kỵ binh Tây Sơn được trang bị rất gọn nhẹ, giáo dài, súng, súng hỏa mai và trường kiếm. Kỵ binh được trang bị giáp nhẹ nên có thể nói độ năng động và linh hoạt của kỵ binh Tây Sơn là rất cao.
Theo kế hoạch tác chiến của vua Quang Trung Nguyễn Huệ cánh quân của Đô Đốc Bảo sẽ theo đường qua Sơn Minh (Ứng Hòa - Hà Tây) rồi tiến xuống Đại Áng (Thường Tín Hà Tây) áp sát thành Thăng Long - Hà Nội.
Đô Đốc Bảo là một trong những tướng lĩnh cao cấp nhất trong hàng ngũ triều đình Tây Sơn. Ông được vua Quang Trung - Nguyễn Huệ phong tới chức Đại Đô Đốc.
Thời vua Quang Toản, Ông được phong là Bình Đông Tướng Quân.
Đặng Xuân Bảo là một trong những người quyết chí đánh trả Nguyễn Phúc Ánh. Trong một trận đánh với quân Nguyễn ở Thanh Hóa vào năm 1802 ông bị bắt. Đô đốc Đặng Xuân Bảo tuyệt thực rồi hi sinh.

Tham khảo

• Danh tướng Việt Nam (tập 3), Nguyễn Khắc Thuần.